MÙA SƯƠNG. 

    Hôm rồi mới thử cái máy tạo ẩm Humax, loại dùng cho phòng thí nghiệm. Máy này là loại siêu âm tự động nên cũng lành, cứ việc đổ nước, bật điện, giây lát sau một làn hơi nước như khói bắt đầu phun ra. Mình để tốc độ lớn cho hơi nước tỏa ra khắp phòng. Mấy đứa nhỏ háo hức xòe tay đón luồng hơi lành lạnh, rồi chúng nó để hơi nước phả vào mặt, cho đến lúc có những chấm sương li ti bám trên mi, trên tóc.

   Những đứa trẻ phương Nam đã có chút cảm giác về một mùa sương xứ Bắc.

    Nhớ những màn sương mùa đông năm 72, giữa lúc chiến tranh ác liệt nhất, khi đó mình còn nhỏ, được sơ tán về một miền quê Vĩnh Phúc. Sáng sớm đám trẻ đưa nhau đi học, mới đầu đi chung nhưng rồi dần dần tách ra các hướng (các lớp học khi đó là những nhà hầm lớn, được chia rải rác trên cánh đồng để tránh bom đạn), tới lúc chỉ còn một mình với màn sương mù mịt. Sương sớm mùa đông đặc như sữa, cây cối cách mươi mét chỉ thấy mờ mờ. Mình cứ đi miết trên con đường đất rất dài, vừa sợ, vừa lạnh, đi mãi tới khi mừng rỡ nghe tiếng đám bạn cùng lớp lao xao trong màn sương, dù vẫn chưa nhìn thấy chúng nó.

    Ký ức tuổi nhỏ bền lâu, mình còn nhớ cả cái mùi sương ngàn ngạt.

    Tới hồi học đại học dưới chân núi Tam Đảo, vùng này quanh năm lãng đãng sương. Những buổi tối cuối thu đầu đông sương giăng mờ đất, nhiều lần mình từ Hà Nội lên muộn, đạp xe vào trường giữa một biển sương lạnh giá, vừa đi vừa dò đường. Những đêm có trăng, không gian nhạt nhòa một màu sương trắng, bạn bè hẹn hò, háo hức như đang chơi trốn tìm giữa bao la trời đất.

 “ Ngọn gió nào thao thức lúc buông đêm

 Biết hơi giá có còn vương trên áo

 Em còn nhớ màn sương mờ huyền ảo

 Nhớ vì sao hay mọc cuối chân trời” 

   Sài Gòn đôi khi cũng có sương, nhưng thường chỉ một chút thoảng qua như bụi, không biết có kịp làm ai đó bâng khuâng, mơ về một màn sương cổ tích: “Hôm qua em đi Chùa Hương. Hoa cỏ còn mờ hơi sương…”

   Nhớ mùa sương, cũng là nhớ về một thời gian khổ. Trong những ngày đông giá, hơi sương ẩm ướt đưa cái lạnh ngấm vào cơ thể. Những nẻo đường mờ sương dù đẹp, những anh hùng ra đi dù “sá gì sương gió”, nhưng rét thì không phải chuyện đùa. Những hạt sương tưởng như vô hình cứ từ từ bám vào tóc tai, quần áo, đến lúc đó thì dẫu anh hùng hay siêu nhân cũng cứ tự động mà run như cầy sấy (cầy ở đây là con cún). Không phải ngẫu nhiên mà người ta lại nói là “rét mướt”, mướt là ướt, rét mướt là rét + ướt = siêu rét. Trong các loại sương có loại sương muối, hay sương giá, xuất hiện khi trời quá lạnh, độ ẩm quá cao, sương hóa băng, bám như muối trên cây cỏ. Sương muối là ám ảnh của mùa màng và sức khỏe.

   Bây giờ thì mình “tạm biệt mùa đông, tạm biệt mùa sương” đã hơn hai chục năm. Những kỷ niệm cũng mờ mờ sương khói. Đôi lần trở ra Bắc vào mùa lạnh nhưng toàn ở trong nhà, ngồi ô tô, không có nhiều dịp để lang thang tìm lại cảm giác ngày xưa. Mà hình như không chỉ những người ở xa, mà bà con miền Bắc bây giờ cũng thế. Cửa kính hai ba lớp, rồi máy sưởi, máy hút ẩm…đã dần đưa rét mướt khổ sở ra khỏi phố phường, về thời xa vắng. Màn sương mùa đông tự nhiên lại được chờ mong, cứ như người đẹp.

 “Chiều đông sương giăng phố vắng…” 

 Mr Ẩm.

Đọc thêm!

ẨM IC 

  Thị trường bây giờ nhiều loại máy móc hay thật, ví dụ như cái máy hút ẩm. Nó đã góp phần giải quyết một số chuyện trong xã hội. 

  Cách nay ngót hai chục năm, trong câu chuyện của giới trẻ thường có câu “ẩm IC”. Chỉ cần nói thằng nọ, con kia bị “ẩm IC” là thiên hạ đã hiểu được vấn đề.

   Gốc gác sâu xa của chữ này xuất phát từ lĩnh vực kỹ thuật. Thời đó mới mở cửa, nước mình còn nghèo, đồ điện máy trên thị trường đa số là hàng “nghĩa địa”. Từ TV, đầu máy, cát-sét tới tủ lạnh, máy giặt, đồng hồ điện tử…hầu hết là “Made in Bãi rác” - được thu gom từ các kho phế thải xứ Đài Loan, Nhật Bổn. Về VN, chúng được mông móa, tân trang, chỉnh chọt sơ sơ rồi đưa ngay vào danh sách hoa hậu. Nhà nào gom góp được vài chỉ vàng để rước về một em TV màu chuyển hệ là danh tiếng nổi như cồn. Nếu còn kèm thêm một ông đầu máy Video nội địa nữa thì thôi rồi, chắc chắn nhà đó là đại gia, không cần bàn cãi.

    Khỏi phải kể, các bạn cũng biết là các sản phẩm công nghệ này luôn được o bế, lau chùi sạch bóng và đặt trong các loại tủ chuyên dụng cầu kỳ, kín mít, có khóa chắc chắn (Các loại tủ này hiện nay đã tuyệt chủng). Vậy mà chúng cứ chập chờn. Cái TV nhà mình, tiếng là TV màu nhưng khi xem bóng đá quốc tế vẫn chịu, không phân biệt được hai đội. Cầu thủ chạy tới giữa sân rồi mà cái quần đùi mầu đỏ còn lơ lửng ở vòng cấm địa!

   Đưa đi sửa thì hầu hết các trường hợp được thợ phán: “ẩm IC”. IC là cái mạch tích hợp, là đầu não của các các thiết bị điện tử. Hồi đó IC mới xuất hiện, chúng được sản xuất ở các nước ôn đới khô ráo nên khi đưa về VN chịu khí hậu ẩm ướt là giở chứng. Máy móc bị “Ẩm IC” rất khó chịu, hoạt động ngẫu hứng, dở dở ương ương, lúc được lúc mất, trời nắng thì chạy ro ro, trời mưa thì tịt. Bắt đền thì người bán cũng không xong vì nó đâu có hỏng hẳn, cũng chẳng phải lỗi của ai, cuối cùng đành hòa cả làng, chung quy là tại “cái nước mình nó ẩm”.

   Không hiểu cái bệnh “ẩm IC” có lây truyền từ máy sang người? hay cũng tại “cái nước mình nó ẩm” mà trong đời sống thời đó cũng xuất hiện nhiều nhân vật hơi khác thường, hành vi ẩm ương rất khó kiểm soát, rõ ràng đầu óc có vấn đề nhưng không thể giải thích. Thiên hạ bao quát những người này là “chập mạch”, “chập cheng” hay “ẩm IC” (Đôi khi nói chệch đi là hội chứng AIC). Bản thân chỗ mình cũng có một ông em đã yêu cầu cơ quan phải họp để biểu quyết xem cậu ta có “ẩm IC” hay không? tất nhiên là 100% cơ quan đồng thanh biểu quyết là IC cậu ta không hề ẩm mà rất khô, thậm chí còn “âm ấm”. Được vậy cậu em mới yên tâm (dù “ẩm IC” và “ấm đầu” cũng chẳng khác nhau là mấy).

   Bây giờ nghĩ lại mới thấy ngôn ngữ dân gian quả là thâm thúy, về khía cạnh nào đó, con người cũng như cỗ máy, cũng chịu ảnh hưởng của thời tiết. Trời mà mưa gió ẩm ướt thì ông người thế nào chẳng đau ốm, mệt mỏi, IC của ông người thế nào chẳng hơi âm ẩm, từ đó sinh ra khó chịu, thất thường, “sớm nắng chiều mưa”, để lâu là thành tật.

    Xã hội ngày càng tiến bộ, những hàng hóa “nghĩa địa” ngày xưa đã không còn. Môi trường sống của con người cũng được cải thiện. “Cái nước mình thì nó vẫn ẩm”, nhưng với những thiết bị hiện đại, độ ẩm không còn là bất trị. IC của máy móc và IC của người ta cũng mạnh khỏe hơn, thành ngữ “ẩm IC” vì thế mà không phổ biến nữa. Tuy nhiên hiện tượng “ẩm IC” cả về nghĩa đen và nghĩa bóng, thì đây đó vẫn còn, nếu ta không quan tâm đến nó. Vì vậy, xin kể lại chuyện một thời chưa xa, để các bạn trẻ biết “ẩm IC” là gì.

 Mr Ẩm.

Đọc thêm!